Belka
Czwartek, 25 Grudnia 2025   imieniny: Boże Narodzenie - Eugenia, Piotr
Rejestracja Witaj: Gościu, Zaloguj się
 
Belka
 
 

Drewno - skarb natury

Data publikacji: 2012-06-10, Data modyfikacji: 2012-06-10
A A AWydrukDrukuj  
 
Drewno - skarb natury

“Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną” – mówimy o królu Kazimierzu Wielkim, dając tym wyraz naszemu przekonaniu o wyższości cegieł i zaprawy nad pniami i deskami. Ten pogląd jest oczywiście w wielu przypadkach słuszny, ale nie znaczy to, że drewno jest przeżytkiem. Wręcz przeciwnie, wciąż (mimo wszechobecnych tworzyw sztucznych, a także szkła, stali i betonu) jest towarem cennym i poszukiwanym. Oto na początku lutego w niedalekim nadleśnictwie Świdnica sprzedano drewno luksusowe sprowadzone z 17 nadleśnictw dolnośląskich. Dęby, jesiony, olchy, wiązy, jawory i czereśnie trafiły w ręce klientów pochodzących nie tylko z Polski, ale i z kilku innych państw europejskich. Nabywcy zapłacili za ten surowiec blisko 2 miliony złotych.
Zaletą drewna jest niewątpliwie jego odnawialność, choć oczywiście nie zawsze nadążamy z sadzeniem nowych lasów, ale to już odrębna sprawa. Drewno służy jako materiał opałowy (ok. 50%  światowych zasobów jest w ten sposób wykorzystywane) oraz użytkowy. Liczba zastosowań jest ogromna – mamy drewniane meble, narzędzia, naczynia schody, drabiny, rzeźby, zabawki, ozdoby, ściany, dachy, domy, słupy, instrumenty muzyczne, deski, łodzie i rozmaite inne rzeczy.
Węgiel (49,5%), tlen (43,8%), wodór (6,0%) i azot (0,2%) to główne pierwiastki wchodzące w skład drewna. Z nich powstają takie związki chemiczne jak celuloza, lignina i hemicelulozy, czyli zasadnicze składniki budulcowe drewna. Drewno źle przewodzi ciepło, przez co jest dobrym izolatorem. Powinno mieć umiarkowaną wilgotność – rzędu kilkunastu procent, tak aby z jednej strony nie stało się całkiem suche (wówczas pękałoby niezmiernie łatwo), a z drugiej – nie stało się wygodnym podłożem dla grzybów, lubiących wilgotne miejsca.
Różne gatunki drewna mogą mieć rozmaite barwy: od jasnożółtej (niemal bladej) aż do bardzo ciemnej. Ciemnym, niekiedy prawie czarnym drewnem jest np. heban, który produkuje się z hebanowców rosnących w strefie międzyzwrotnikowej i podzwrotnikowej. Ciekawostką jest tzw. “polski heban”, znany też jako “czarny dąb”. Jest to drewno dębów, które przez setki i tysiące lat przebywały w ziemi lub pod wodą. Z powodu działania garbników i soli żelaza staje się ono ciemnoszare lub granatowoczarne. Staje się też gęstsze. Takie kopalne okazy znajduje się przede wszystkim w Europie Środkowej i Południowej.
Drewno niekoniecznie jest jednak gładkie, jednolite i bez skazy. Polska norma (PN-79/D-01011) wyróżnia siedem grup wad drewna: sęki, pęknięcia, wady kształtu, wady budowy, zabarwienia, zgnilizny i uszkodzenia mechaniczne. Sęki widujemy bardzo często, trudno właściwie o drewno całkiem ich pozbawione – sęk to po prostu wrośnięte w pień drzewa części gałęzi. Rzeczoznawcy dzielą sęki na różne podgrupy według różnych kategorii. Mamy np. sęki zrośnięte i niezrośnięte, zdrowe i zepsute, pojedyczne i skupione.
Znacznie poważniejszym problemem jest gnicie drewna, czyli rozkład jego ścian komórkowych, którego efektem jest zmiana barwy i stopniowy rozpad. Zgnilizna jest w dużej mierze wywoływana przez grzyby (np. gnilica mózgowata, stroczek domowy), które wydzielają enzymy depolimeryzujące. Skutkiem daleko posuniętego gnicia stojących drzew są na przykład dziuple, tak chętnie zamieszkiwane przez małe zwierzątka.
Drewno jest zagrożone także przez liczne owady. Wymienić można tu choćby “znane i lubiane” korniki i inne rodzaje chrząszczy – drwalniki paskowane czy koziorogi dębosze. Potrafią one być bardzo szkodliwe i dokuczliwe.
W zastosowaniach użytkowych zwraca się dużą uwagę na wytrzymałość i twardość drewna. Do pomiaru twardości używa się tzw. metody Janki, jednostką są megapaskale – MPa. Najmiększe drzewa rosnące w Polsce to np. osika, topola i świerk (od 20 do 30 MPa)  – natomiast najtwardsze to jesion, buk, grusza i grab (ok. 80-90 MPa). Jeśli weźmiemy pod uwagę cały świat, to rozpiętość jest jeszcze szersza: drewno balsa ma twardość 4 MPa, heban ok. 170 MPa, zaś gwajak – blisko 200 MPa.
Drewno jest materiałem wszechstronnym, którego potrzebujemy nawet w czasach wysoko rozwiniętej technologii, kiedy coraz więcej rzeczy jest syntetycznych. Drewna pozyskuje się w lasach ogromne ilości, co jednak często jest poważnym zagrożeniem dla przyrody. Te kwestie to jednak temat na osobny artykuł.

 

tomasz witczak, Źródło artykułu: http://slowowroclawian.pl, Autor zdjęć: http://slowowroclawian.pl
 
Komentarze
Brak komentarzy, Twój może być pierwszy!
Autor:
Kod z obrazka:
Puste pole z komentarzem
Puste pole z podpisem
Wyszukaj
 
Kreska
Dodaj artykuł
 




Brak sond
 
Newsletter
Bądź na bieżąco z nadchodzącymi imprezami. Zapisz się na bezpłatny newsletter.
 
 

Powiat świdnicki – powiat  w południowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego z siedzibą w Świdnicy. W skład powiatu wchodzą gminy: Świdnica, Świebodzice, Jaworzyna Śląska, Strzegom, Żarów, Dobromierz i Marcinowice, zajmując powierzchnię 742,89 km².

Do zabytków powiatu wliczają się: kościół Pokoju z 1657r. w Świdnicy, cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy z 1905 r. wzniesiona w stylu neoromańsko-bizantyjskim, zaś w Świebodzicach  kościół św. Mikołaja z XIII w., kościół ewangelicki Piotra i Pawła, mauzoleum rodziny von Kramst z 1880 r., klasycystyczny ratusz miejski z 1781 r., fragmenty murów obronnych oraz budynki w zespole zamku Książ ( dom „szwajcarski” I, dom „szwajcarski” II, brama wjazdowa na teren zespołu).

Atrakcię przyrodniczą stanowi fragment rezerwatu przyrody Przełomy pod Książem oraz liczne parki miejskie.


Od kwietnia 2004 roku na terenie powiatu istnieje podstrefa Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Invest Park”, gdzie swoje oddziały mają między innymi: „Electrolux”, Colgate-Palmolive, „Klingenburg International” Sp. z o.o.czy SONEL S.A. W Świdnicy działa się także fabryka wagonów koncernu Greenbrier.

Przez powiat przebiega droga krajowa DK 35. Świebodzice posiadają także własne lądowisko z pasem startowym na terenie którego planowana jest budowa lotniska Sudeckiego.

 

Zgłoś uwagi - uzupełnij wszystkie pola